Үөрэх үлэһиттэрин тохсунньутааҕы мунньаҕа “Үөрэх” национальнай бырайыак олоххо киириитигэр ананна. Санатан эттэххэ, уопсайа, 12 национальнай бырайыак баар, онтон биирэ үөрэхтээһиҥҥэ туһуланар. Ол эрээри, министиэристибэ аҥаардастыы биир бырайыагы өрө тутан олорбокко, “Демография”, “Цифровой экэниэмикэ”, о.д.а. бырайыактарга үлэлэһэр.
edersaas.ru
“Үөрэх” национальнай бырайыакка 10 эрэгийиэннээҕи бырайыак баарыттан, Саха сирэ тоҕуһугар үлэлэһэр. Бырайыак сүрүн соругунан — үөрэх систиэмэтин күрэстэһэр кыаҕын тэрийии. Дойду бэрэсидьиэнэ Владимир Путин 2024 сылга Арассыыйа уопсай үөрэхтээһин хаачыстыбатынан 10 бастыҥ дойду кэккэтигэр киириэхтээх диэн эппитэ. Тустаах бырайыак онно төһүү күүс буолуохтаах. Чугастааҕы сылларга аҥаардас Саха сиригэр үөрэххэ улахан хамсааһын тахсара күүтүллэр. Үөрэх хаачыстыбатын сүрүн үрдэтэр күүһүнэн – учуутал буолар. Ол иһин 2021 сылга Профессиональнай маастарыстыбаны үрдэтэр киин тэриллэрэ былааннанар. Эдэр педагогтар аччаабыта 70 бырыһыаннара идэтин таһымын үрдэтиэхтээхтэр итиэннэ маҥнайгы үс сыл арыалланыахтаахтар диэн этэллэр. Тыа сирин уонна бөһүөлэктэр оскуолаларыгар уопсай уонна эбии үөрэхтээһин усулуобуйаларын бырагырааматын тэрийэр соруктаахтар. Оттон талааннаах оҕолору кытта үлэлэһии саҥа таһымҥа тахсыахтаах. Ол курдук, Норуоттар икки ардыларынааҕы Арктика оскуолатын тутуута түмүктэниэхтээх, Наука Аччыгый академиятын базатыгар “Сириус” (Сочи) уопутунан талааннаах оҕолору өйүүр, сайыннарар Киини аһар былааннаахтар. Ону таһынан аан дойду ыстандаартарынан сылы эргиччи үлэлиир Киини тэрийэр толкуйдаахтар. Инньэ гынан, үөрэх саҥа ситимин таһымын олохтуохтара.
“Үөрэх” национальнай бырайыак:
- “Хас биирдии оҕо ситиһиитэ”
- “Оҕолоох ыалы өйөөһүн”
- “Аныгы оскуола”
- “Үөрэх цифровой эйгэтэ”
- “Кэлэр кэм учуутала”
- “Эдэр профессионаллар”
- “Үөрэҕи экспортааһын”
- “Социальнай лифтэр”
- “Хас биирдиилэрин саҥа кыаҕа”
Миниистир Владимир Егоров: “Үөрэх” национальнай бырайыак хас биирдии араҥаны таарыйыаҕа. Ким эрэ үөрэх эйгэтигэр үлэлиир, ким эрэ оҕото үөрэнэр, уһуйааҥҥа сылдьар. Онон “Үөрэх” бырайыак аҥаардастыы оҕону, ыччаты эрэ таарыйбат”, — диэн бырайыак туһунан бэрт тиийимтиэтик уонна судургутук быһаарда.
Үчүгэйэ диэн, бырайыакка чопчу эппиэттээх дьон сыһыарыллыбыттар. Ол курдук, “Үөрэх” бырайыагы бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Ольга Балабкина салайар. Толорор дьонунан үөрэх уонна наука миниистирэ Владимир Егоров уонна миниистири бастакы солбуйааччы Михаил Присяжнай анаммыттар.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Мария ВАСИЛЬЕВА (СИА) хаартыскаҕа түһэриитэ.